Warstwa usług systemowych

W typowej aplikacji istnieją usługi systemowe, których nie da się przyporządkować tylko do jednej z warstw MVC. Dobrym przykładem takiej usługi jest tworzenie wpisów do dziennika zdarzeń (ang. logging). Najczęściej chcielibyśmy śledzić to, co dzieje się zarówno w warstwie kontrolera (np. jakie akcje są wywoływane) jak i modelu (np. jakie zapytania są wysyłane do bazy danych). Kolejnym przykładem może być obsługa cache, wysłanie e-mail`a czy sprawdzanie uprawnień. Wszystkie te usługi mogą pojawić się wielokrotnie w modelu lub kontrolerze praktycznie w każdej aplikacji WWW. Są więc idealnymi kandydatami na wbudowanie ich do frameworka.

Spójrzmy na Listing 10. Znajduje się tam przykładowa usługa DBManager odpowiedzialna za nawiązywanie połączenia z bazą danych. Zauważmy, że klasa DBManager jest statyczna. Chcemy mieć dostęp do bazy z wielu różnych miejsc frameworka oraz otwarte tylko jedno połączenie. Sposób wykorzystania klasy DBManager przedstawiliśmy już w konstruktorze DAO ( Listing 10).

Usługi systemowe, rozciągające się na wiele warstw, wprowadzają pewne zamieszanie w architekturze systemu. Chcemy mieć do nich łatwy dostęp z wielu fragmentów kodu, a jednocześnie najczęściej potrzebujemy tylko jednej instancji danego obiektu. W takich przypadkach często stosowanym podejściem, którego należy zdecydowanie unikać, jest używanie zmiennych globalnych.

Wracając do przykładu z połączeniem do bazy danych, moglibyśmy je otwierać we Front Controllerze, zapisywać w zmiennej globalnej, do której sięgalibyśmy w razie potrzeby. Niestety, użycie zmiennych globalnych w takim przypadku ma dwie zasadnicze wady. Po pierwsze oznacza konieczność włączenia biblioteki AdoDB i otwarcie połączenia z bazą zawsze, nawet dla akcji, które nie potrzebują do niej dostępu (np. formularz dodawania nowej wiadomości). Po drugie, nasz kod staje się bardzo zależny od zmiennej globalnej -gdybyśmy chcieli użyć naszego obiektu DAO w innym projekcie, musielibyśmy pamiętać o konieczności utworzenia wszystkich potrzebnych zmiennych globalnych. Zastanówmy się, co by się stało, gdybyśmy chcieli użyć DAO w innym projekcie, który sam zarządza połączeniami z bazą danych? Oczywiście, musielibyśmy zdublować to połączenie w zmiennej globalnej.

Użycie statycznej usługi systemowej typu DBManager nie uchroni nas wprawdzie przed wszystkimi wadami związanymi ze zmiennymi globalnymi, ale czyni je mniej dokuczliwymi. Prosty kod DBManagera możemy łatwo podmieniać integrując w ten sposób nasze DAO z dowolną strategią otwierania połączenia z bazą. Niejako przy okazji uzyskaliśmy efekt tzw. lazy include, dzięki któremu potrzebna biblioteka jest włączana i inicjalizowana tylko wtedy, gdy jest naprawdę potrzebna.

Listing 7. Kontroler akcji

<?php
require_once('newsmodeldao.class.php');
require_once('newsmodel.class.php');
class newslistaction {
    private $_newsmodeldao;
    public function __construct(){
        $this->_newsmodeldao =
        new NewsModelDao();
    }
    public function processRequest(){
        $result_arr =
        $this->_newsmodeldao->
        findAllNews();
        $mv = new ModelAndView();
        $mv->setModel($result_arr);
        $mv->setView('news_list.view.php');
        return $mv;
    }
}
?>

Listing 8. Front Controller po wprowadzeniu obsługi wyjątków

<?php
require_once('conf/index.conf.php');
require_once('lib/core/ModelAndView.class.php');
try{
    $action_to_run = $_GET['action'];
    if ($action_to_run != '') {
        $action_file_name = DIR_ACTIONS.'/'.$action_to_run.'.action.php';
        if (file_exists($action_file_name)) {
            require_once($action_file_name);
            $actionclassname = $action_to_run.'action';
            $actioncontroller = new $actionclassname();
            $mv = $actioncontroller->processRequest();
            if ($mv!=null) {
                require_once(SMARTY_DIR_LIB.'/Smarty.class.php');
                $smarty = new Smarty();
                $smarty->tempalte_dir = SMARTY_DIR_TEMPALTES;
                $smarty->compile_dir = SMARTY_DIR_TEMPALTES_C;
                $smarty->debugging = SMARTY_DEBUG;
                $smarty->assign($mv->getModel());
                $smarty->display($mv->getView());
            }
        } else {
            throw new Exception("Brak pliku akcji '$action_file_name' do uruchomienia!");
        }
    } else {
        throw new Exception("Brak akcji do uruchomienia!");
    }
}
catch(Exception $e){
    print_r($e);
}
?>